Rowynn Marshall
Food Academy Nijkerk

ALLES UIT DE KAST VOOR
DE FOODSECTOR

08

Bij de Food Academy Nijkerk wordt er volop ingezet om mensen naar de foodsector te trekken.

Gevraagd om eens tien jaar vooruit te kijken, schetst Marshall: “Ik zie een grote zaal voor me waar je evenementen kan  organiseren, zoals netwerkbijeenkomsten en bijeenkomsten met scholen of voor werving van nieuwe studenten. Ik zie daar ook een heel mooie horecagelegenheid met een mooie proefkeuken waar je producten kan bereiden en serveren. Op de verdieping daarboven zie ik lokalen, een soort food lab, waar je samen dingen kan gaan proberen. En daar zijn ook de ruimtes voor de opleidingen. Allemaal vlak bij elkaar. Het is gewoon ontzettend jammer dat dit er vandaag nog niet is!”

Studenten werven

De FAN treedt op als een soort regionale bemiddelaar / spin in het web. Voor de inhoud en de opzet van de opleidingen (wisselende combinaties van leren en werken) en ook voor het geven van de lessen werkt FAN samen met Aeres MBO Ede, die uiteindelijk verantwoordelijk is voor de kwaliteit van een eventueel mbo-diploma. Marshall: “Mijn taak is dat ik weet welke behoefte er bij de aangesloten foodbedrijven is. Vervolgens ga ik met Aeres bekijken wat we samen kunnen ontwikkelen. Zij hebben weer andere contacten in het onderwijsveld, bijvoorbeeld met Litop dat voor een online leeromgeving zorgt. En toen we een plek zochten voor de FAN bleek hier op het Aeres-terrein in Nijkerk ruimte over. Daar maken we nu gebruik van.”

Marshall heeft gemerkt dat er voor succes méér nodig is dan alleen opleiden. Cross-culturele vaardigheden bijvoorbeeld. In de bedrijven komt ze behalve Polen ook veel Roemenen en Syriërs tegen. En de laatste tijd ook heel veel mensen uit Oekraïne. “Hoe ga je dat allemaal aansturen? Soms willen bepaalde groepen nauwelijks met elkaar samenwerken. Dan gaan wij bij deze bedrijven op bezoek om te bespreken wat we voor hen kunnen doen met hun HR-vraagstukken. Daar hebben we dan weer andere partners voor die ervaring hebben met het veranderen van bedrijfscultuur”.

De FAN is niet zonder slag of stoot van de grond gekomen. “Wat je nodig hebt is een paar ondernemers die ook echt de kar willen trekken. Je hebt een kopgroep nodig die zegt hoe het in elkaar moet zitten. Mensen die het echt willen dragen en uitvoeren”, aldus Marshall.

Inmiddels heeft de FAN een groep van 24 food bedrijven achter zich, en zijn er bij elkaar zo’n 100 studenten in opleiding. Marshall: “De bedrijven die zijn aangesloten bij de vereniging kunnen studenten aanleveren. Maar wij gaan zelf ook actief op bezoek bij mbo’s bijvoorbeeld, of bij een vmbo. We gaan zelfs langs bij basisscholen om daar kinderen en leerkrachten te enthousiasmeren voor een beroep in de food.”

Belang van visie

Daarnaast onderstreept ze het belang van een visie. De FAN zorgt ervoor dat mensen voor de foodsector worden opgeleid, maar er gebeurt méér. De FAN wil een breed netwerk zijn voor mensen binnen de sector. Enthousiast vertelt ze: “We willen een plek zijn waar bedrijven met elkaar dingen kunnen ondernemen. Stel, het ene bedrijf maakt kruiden, en het andere bedrijf maakt producten van kip. Waarom werken die niet samen om tot een nieuw product te komen dat ze kunnen verkopen in de supermarkt? En we willen ook een plek zijn waar je samen dingen op kleine schaal kan produceren. Soms zijn er bijvoorbeeld start-ups die iets bedenken, maar die geen plek hebben om een eerste hoeveelheid te produceren zodat het echt van de grond kan komen. We willen heel graag het netwerk en de plek zijn die dat allemaal ondersteunt. Met een horeca-locatie erbij waar je nieuwe dingen kan proeven, een proefkeuken dus.

Ze benadrukt nog eens dat je dit soort zaken alleen van de grond krijgt als een paar bedrijven optreden als trekker. “We zijn er heel hard mee bezig, maar dit gaat alleen lukken als er een paar mensen opstaan die ervoor gaan. Eén of twee bedrijven is niet genoeg, je dient een derde of een vierde bedrijf erbij te hebben om er een mooie start mee te kunnen maken. Gelukkig is de samenwerking met de gemeente Nijkerk uitstekend. Zij vechten echt voor de foodsector in de regio. Verder zijn wij ook veel in contact met de regiodeal en met Regio Foodvalley om dit samen op te pakken. Het loopt echter helaas langzamer dan ik graag wil. Ik zou zelf graag willen dat het er morgen staat.”

In 2017 besloten een handvol mensen dat er iets moest gebeuren. Wim van Rijn (Hazeleger Kaas), Frank Bieze (Bieze Food Group) en Arry Verhage (Stichting Ontwikkelingsfonds Levensmiddelenindustrie) bedachten samen de FAN. In ruim vijf jaar tijd werd een scala aan activiteiten opgezet. Geïnteresseerden kunnen er trainingen en zelfs mbo-opleidingen volgen (in samenwerking met Aeres Ede) die speciaal zijn gericht op de foodsector. Desnoods in het Pools. Marshall: “Er zijn veel Poolse arbeidskrachten in de food, en daarom hebben wij een opleiding voor productiemedewerkers gemaakt in het Pools, samen met opleidingscentrum Litop. We kijken goed naar wat er speelt in de maatschappij en daar spelen we op in.”

Wie denkt dat innovatie alleen maar gaat over automatisering, robots, of nieuwe technische uitvindingen, heeft het mis. Marshall: “De arbeidsmarkt in de food is op dit moment heel erg lastig voor de bedrijven. Er zijn gewoon veel te weinig mensen voor het werk dat er is. Natuurlijk is er heel veel technische innovatie in de sector, maar dat zorgt er niet voor dat er geen ‘handen’ meer nodig zijn. Ik was laatst hier in een fabriek en daar had men 350 mensen in de productie. Gewoon omdat er nog zo veel handwerk is te doen.”

Food Academy Nijkerk (FAN) haalt werkelijk alles uit de kast om mensen naar de foodsector te trekken. Ouderen, jongeren, zij-instromers, arbeidsmigranten, het maakt allemaal niet uit. “We zijn uiteindelijk vooral bezig met maatschappelijke innovatie”, meent manager Rowynn Marshall. “We ontwikkelen de arbeidsmarkt voor onze sector.”

Rowynn Marshall
Food Academy Nijkerk

ALLES UIT DE KAST VOOR
DE FOODSECTOR

08

Gevraagd om eens tien jaar vooruit te kijken, schetst Marshall: “Ik zie een grote zaal voor me waar je evenementen kan  organiseren, zoals netwerkbijeenkomsten en bijeenkomsten met scholen of voor werving van nieuwe studenten. Ik zie daar ook een heel mooie horecagelegenheid met een mooie proefkeuken waar je producten kan bereiden en serveren. Op de verdieping daarboven zie ik lokalen, een soort food lab, waar je samen dingen kan gaan proberen. En daar zijn ook de ruimtes voor de opleidingen. Allemaal vlak bij elkaar. Het is gewoon ontzettend jammer dat dit er vandaag nog niet is!”

De FAN treedt op als een soort regionale bemiddelaar / spin in het web. Voor de inhoud en de opzet van de opleidingen (wisselende combinaties van leren en werken) en ook voor het geven van de lessen werkt FAN samen met Aeres MBO Ede, die uiteindelijk verantwoordelijk is voor de kwaliteit van een eventueel mbo-diploma. Marshall: “Mijn taak is dat ik weet welke behoefte er bij de aangesloten foodbedrijven is. Vervolgens ga ik met Aeres bekijken wat we samen kunnen ontwikkelen. Zij hebben weer andere contacten in het onderwijsveld, bijvoorbeeld met Litop dat voor een online leeromgeving zorgt. En toen we een plek zochten voor de FAN bleek hier op het Aeres-terrein in Nijkerk ruimte over. Daar maken we nu gebruik van.”

Marshall heeft gemerkt dat er voor succes méér nodig is dan alleen opleiden. Cross-culturele vaardigheden bijvoorbeeld. In de bedrijven komt ze behalve Polen ook veel Roemenen en Syriërs tegen. En de laatste tijd ook heel veel mensen uit Oekraïne. “Hoe ga je dat allemaal aansturen? Soms willen bepaalde groepen nauwelijks met elkaar samenwerken. Dan gaan wij bij deze bedrijven op bezoek om te bespreken wat we voor hen kunnen doen met hun HR-vraagstukken. Daar hebben we dan weer andere partners voor die ervaring hebben met het veranderen van bedrijfscultuur”.

Studenten werven

De FAN is niet zonder slag of stoot van de grond gekomen. “Wat je nodig hebt is een paar ondernemers die ook echt de kar willen trekken. Je hebt een kopgroep nodig die zegt hoe het in elkaar moet zitten. Mensen die het echt willen dragen en uitvoeren”, aldus Marshall.

Inmiddels heeft de FAN een groep van 24 food bedrijven achter zich, en zijn er bij elkaar zo’n 100 studenten in opleiding. Marshall: “De bedrijven die zijn aangesloten bij de vereniging kunnen studenten aanleveren. Maar wij gaan zelf ook actief op bezoek bij mbo’s bijvoorbeeld, of bij een vmbo. We gaan zelfs langs bij basisscholen om daar kinderen en leerkrachten te enthousiasmeren voor een beroep in de food.”

Belang van visie

Daarnaast onderstreept ze het belang van een visie. De FAN zorgt ervoor dat mensen voor de foodsector worden opgeleid, maar er gebeurt méér. De FAN wil een breed netwerk zijn voor mensen binnen de sector. Enthousiast vertelt ze: “We willen een plek zijn waar bedrijven met elkaar dingen kunnen ondernemen. Stel, het ene bedrijf maakt kruiden, en het andere bedrijf maakt producten van kip. Waarom werken die niet samen om tot een nieuw product te komen dat ze kunnen verkopen in de supermarkt? En we willen ook een plek zijn waar je samen dingen op kleine schaal kan produceren. Soms zijn er bijvoorbeeld start-ups die iets bedenken, maar die geen plek hebben om een eerste hoeveelheid te produceren zodat het echt van de grond kan komen. We willen heel graag het netwerk en de plek zijn die dat allemaal ondersteunt. Met een horeca-locatie erbij waar je nieuwe dingen kan proeven, een proefkeuken dus.

Ze benadrukt nog eens dat je dit soort zaken alleen van de grond krijgt als een paar bedrijven optreden als trekker. “We zijn er heel hard mee bezig, maar dit gaat alleen lukken als er een paar mensen opstaan die ervoor gaan. Eén of twee bedrijven is niet genoeg, je dient een derde of een vierde bedrijf erbij te hebben om er een mooie start mee te kunnen maken. Gelukkig is de samenwerking met de gemeente Nijkerk uitstekend. Zij vechten echt voor de foodsector in de regio. Verder zijn wij ook veel in contact met de regiodeal en met Regio Foodvalley om dit samen op te pakken. Het loopt echter helaas langzamer dan ik graag wil. Ik zou zelf graag willen dat het er morgen staat.”

In 2017 besloten een handvol mensen dat er iets moest gebeuren. Wim van Rijn (Hazeleger Kaas), Frank Bieze (Bieze Food Group) en Arry Verhage (Stichting Ontwikkelingsfonds Levensmiddelenindustrie) bedachten samen de FAN. In ruim vijf jaar tijd werd een scala aan activiteiten opgezet. Geïnteresseerden kunnen er trainingen en zelfs mbo-opleidingen volgen (in samenwerking met Aeres Ede) die speciaal zijn gericht op de foodsector. Desnoods in het Pools. Marshall: “Er zijn veel Poolse arbeidskrachten in de food, en daarom hebben wij een opleiding voor productiemedewerkers gemaakt in het Pools, samen met opleidingscentrum Litop. We kijken goed naar wat er speelt in de maatschappij en daar spelen we op in.”

Bij de Food Academy Nijkerk wordt er volop ingezet om mensen naar de foodsector te trekken.

Wie denkt dat innovatie alleen maar gaat over automatisering, robots, of nieuwe technische uitvindingen, heeft het mis. Marshall: “De arbeidsmarkt in de food is op dit moment heel erg lastig voor de bedrijven. Er zijn gewoon veel te weinig mensen voor het werk dat er is. Natuurlijk is er heel veel technische innovatie in de sector, maar dat zorgt er niet voor dat er geen ‘handen’ meer nodig zijn. Ik was laatst hier in een fabriek en daar had men 350 mensen in de productie. Gewoon omdat er nog zo veel handwerk is te doen.”

Food Academy Nijkerk (FAN) haalt werkelijk alles uit de kast om mensen naar de foodsector te trekken. Ouderen, jongeren, zij-instromers, arbeidsmigranten, het maakt allemaal niet uit. “We zijn uiteindelijk vooral bezig met maatschappelijke innovatie”, meent manager Rowynn Marshall. “We ontwikkelen de arbeidsmarkt voor onze sector.”

Online magazines Regio Foodvalley

Op deze pagina vindt u online magazines van Regio Foodvalley. In deze magazines worden projecten en initiatieven van Regio Foodvalley uitgelicht.
Volledig scherm