Roelf Jager
Restore Ede

‘Je idee moet leidend zijn - niet dat je geld krijgt’
03

Lees verder onder de foto.

De Restore werkt met haar businessmodel aan
een circulaire economie.

Grootste verlangen

“Het is mijn grootste verlangen dat ik over twee jaar niet met pensioen ga. Ik wil heel graag nog het onderwijs meer aan ons verbinden. Ik zie een Circulair Ambachtscentrum voor me, een vorm van samenwerking tussen vo-onderwijs, mbo-onderwijs, en hbo-onderwijs, waarbij hbo'ers vmbo'ers ondersteunen in de onderzoeksmethodieken, en waarin mbo’ers de praktijkcomponent met de vmbo’ers gaan uitvoeren. Restore onderzoekt samen met Afvalcombinatie De Vallei (ACV) de mogelijkheden van een centraal of decentraal Circulair Ambachtscentrum. Hoe mooi zou het zijn om daar samen met alle partners, zoals gemeenten, onderwijsinstellingen, repair cafés, etc., te werken aan hergebruik van materialen.”


Politiek meekrijgen

Restore werkt voor vijf gemeenten: Ede, Veenendaal, Wageningen, Renkum en Renswoude. Voor Jager betekent dit dat hij te maken heeft met de gemeentelijke politiek. Jager: “Als er een nieuwe coalitie moet komen, ligt alles een paar maanden stil. Maar waar ik het meeste last van heb, is dat overheden als zuilen en niet als een keten zijn georganiseerd. Kort door de bocht, voor de wethouder Sociaal Domein heeft duurzaamheid geen prioriteit. En de wethouder Financiën kijkt weer vooral naar geld. Al die losse actoren moeten horizontaal met elkaar in verbinding worden gebracht want anders werkt het niet.”

Een mooi voorbeeld van waar het wel lukte om de gemeente mee te krijgen, is het oude-fietsenproject van Restore. Ede heeft een afspraak met Restore dat zij zwerffietsen die in de weg liggen uit de regio ophalen. Dus fietsen in sloten, buiten de rekken, etc. Als die fietsen echt niet door hun eigenaren opgehaald worden, dan heten ze “verweesd”. Jager: “Die gaan onze mensen hier in de werkplaats demonteren. Zo leren zij fietsen uit elkaar te halen. Van een deel van de fietsen maken we nieuwe of refurbished exemplaren. Zo leren zij het vak van fietsenmaker. En wordt de stad minder rommelig.”


Ook de verkoop gaat gepaard met de nodige creativiteit. Op de Universiteit Wageningen is er twee keer per jaar een introductiedag. “Wij zorgen dat wij daar staan met een vrachtwagen met fietsen. De nieuwe studenten komen ons tegen en wij verkopen daar aan met name de internationale studenten een flink aantal fietsen”, vertelt Jager.

Recyclen van textiel

Een goed voorbeeld dat Restore heeft opgepakt, is het recyclen van textiel. De overheid vindt het huidige systeem verkwistend. Vooral de zogenaamde ‘fast fashion’ is een doorn in het oog. De overheid wil daarom per 1 januari 2023 een zogenaamde Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV) voor textiel invoeren. Dat houdt in dat producenten verantwoordelijk worden voor de inzameling, sortering, recycling, hergebruik en ook afval-verwerking van het textiel dat zij op de markt brengen. Dat betreft (bedrijfs)kleding en zaken als lakens en keukentextiel.

Aanvankelijk werkte Restore samen met een commercieel bedrijf om hier iets aan te doen. Dat bleek toch lastig. “Dat bedrijf moest uiteindelijk toch gewoon productie maken en dat is lastig voor onze mensen. Die hebben soms even tijd nodig. Toen heb ik het overgenomen. Wij hebben daarna onze eigen mensen ingezet. Het is allemaal een stuk duurder maar door onze manier van werken is de kwaliteit wel beter. En uiteindelijk ook je opbrengsten.”


Dat gevaar ziet hij bijvoorbeeld bij innovatiehubs. Jager: “Fantastisch, maar veel mensen gaan daar heen om een startkapitaaltje te krijgen met de boodschap 'doe wat leuks'. Je krijgt wat geld, je hebt een leuk plan, je gaat aan de slag. Nou, voordat je echt bent begonnen is de helft van het geld al op. Dan ben je eindelijk aan de slag en dan wil je dat voor de langere termijn uitbouwen. Het risico is dan dat je intussen onder de streep komt, en dan houdt het op.” Hij vindt het daarom beter als een ondernemer zelf de funding regelt voor een innovatie, zelf zijn middelen organiseert, de juiste mensen bij elkaar zoekt en klein start. “Klein beginnen is groot winnen”, vindt Jager.

Creativiteit en volharding

Slaat dat hem uit het veld? Nee, helemaal niet. Integendeel, het maakt creativiteit en volharding los. En het stimuleert juist het denken op lange termijn. Volgens Jager gebeurt het (te) vaak dat innovaties worden opgezet vanuit de beschikbaarheid van een budget vooraf. “Het ministerie van Economische Zaken heeft dan een of ander innovatiefonds en daar mag je bij intekenen. Op die manier kan het gekregen geld het startpunt worden. Maar eigenlijk moet dat niet zo zijn. Je moet eerst zeggen: Ik wil iets realiseren omdat het bijdraagt aan de organisatie-doelstellingen. Pas daarna ga je bedenken hoe je het op gaat zetten, ook financieel.” Volgens Jager ben je dan pas echt aan het bouwen vanuit de gedachte van continuïteit. Als er vervolgens geld bij komt vanuit de overheid, dan kun je je start versnellen. “Dan doe je het goed. Maar als gekregen geld je beginpunt is, dan kan je het zomaar vergeten.”

Roelf Jager innoveert met
Restore vanuit eigen kracht.

Het feit dat Restore een stichting is – en dus geen winstoogmerk heeft – maakt volgens Jager dat geld een ingewikkelde factor is als het gaat om innovatie. Een kringlooporganisatie heeft sowieso meer doelen dan alleen financiële. De organisatie wil ook een sociaal gezicht houden en voldoen aan de milieu-eisen van de gemeente. De vrachtwagens van het bedrijf rijden bijvoorbeeld nog altijd op diesel, maar financiële ruimte om ze te vervangen is er niet. Per jaar wordt een investeringsbegroting gemaakt tot een maximaal bedrag. “Als ik bijvoorbeeld een wagen vervang, kan ik dus geen nieuwe machines meer kopen voor het sorteren van textiel.”

De Restore winkels zijn wel bekend – naast de CHE zit er één –  maar de wereld erachter minder. Het bedrijf heeft drie speerpunten: mens, markt en milieu. Jager: “Bezig zijn met de sociale werkvoorziening is een van onze paradepaardjes. Het tweede is de markt, dus dat we goederen en grondstoffen uit de afvalstroom halen en verkopen. En via recycling en hergebruik dragen we bij aan het terugdringen van vervuiling
en verspilling.


Roelf Jager, manager van Restore, heeft geleerd dat het beschikbaar zijn van geld bij innovaties belangrijk is, maar ook kan afleiden. “De opzet moet zijn dat je een doel hebt en dat je voor alles dat doel wil realiseren. Pas dan kun je goed gebruikmaken van middelen, zoals geld. Niet omgekeerd.”

‘Je idee moet leidend zijn - niet dat je geld krijgt’
03

Roelf Jager
Restore Ede

Politiek meekrijgen

Restore werkt voor vijf gemeenten: Ede, Veenendaal, Wageningen, Renkum en Renswoude. Voor Jager betekent dit dat hij te maken heeft met de gemeentelijke politiek. Jager: “Als er een nieuwe coalitie moet komen, ligt alles een paar maanden stil. Maar waar ik het meeste last van heb, is dat overheden als zuilen en niet als een keten zijn georganiseerd. Kort door de bocht, voor de wethouder Sociaal Domein heeft duurzaamheid geen prioriteit. En de wethouder Financiën kijkt weer vooral naar geld. Al die losse actoren moeten horizontaal met elkaar in verbinding worden gebracht want anders werkt het niet.”

Een mooi voorbeeld van waar het wel lukte om de gemeente mee te krijgen, is het oude-fietsenproject van Restore. Ede heeft een afspraak met Restore dat zij zwerffietsen die in de weg liggen uit de regio ophalen. Dus fietsen in sloten, buiten de rekken, etc. Als die fietsen echt niet door hun eigenaren opgehaald worden, dan heten ze “verweesd”. Jager: “Die gaan onze mensen hier in de werkplaats demonteren. Zo leren zij fietsen uit elkaar te halen. Van een deel van de fietsen maken we nieuwe of refurbished exemplaren. Zo leren zij het vak van fietsenmaker. En wordt de stad minder rommelig.”

Ook de verkoop gaat gepaard met de nodige creativiteit. Op de Universiteit Wageningen is er twee keer per jaar een introductiedag. “Wij zorgen dat wij daar staan met een vrachtwagen met fietsen. De nieuwe studenten komen ons tegen en wij verkopen daar aan met name de internationale studenten een flink aantal fietsen”, vertelt Jager.

Grootste verlangen

“Het is mijn grootste verlangen dat ik over twee jaar niet met pensioen ga. Ik wil heel graag nog het onderwijs meer aan ons verbinden. Ik zie een Circulair Ambachtscentrum voor me, een vorm van samenwerking tussen vo-onderwijs, mbo-onderwijs, en hbo-onderwijs, waarbij hbo'ers vmbo'ers ondersteunen in de onderzoeksmethodieken, en waarin mbo’ers de praktijkcomponent met de vmbo’ers gaan uitvoeren. Restore onderzoekt samen met Afvalcombinatie De Vallei (ACV) de mogelijkheden van een centraal of decentraal Circulair Ambachtscentrum. Hoe mooi zou het zijn om daar samen met alle partners, zoals gemeenten, onderwijsinstellingen, repair cafés, etc., te werken aan hergebruik van materialen.”


De Restore werkt met haar businessmodel aan
een circulaire economie.

Recyclen van textiel

Een goed voorbeeld dat Restore heeft opgepakt, is het recyclen van textiel. De overheid vindt het huidige systeem verkwistend. Vooral de zogenaamde ‘fast fashion’ is een doorn in het oog. De overheid wil daarom per 1 januari 2023 een zogenaamde Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV) voor textiel invoeren. Dat houdt in dat producenten verantwoordelijk worden voor de inzameling, sortering, recycling, hergebruik en ook afval-verwerking van het textiel dat zij op de markt brengen. Dat betreft (bedrijfs)kleding en zaken als lakens en keukentextiel.

Aanvankelijk werkte Restore samen met een commercieel bedrijf om hier iets aan te doen. Dat bleek toch lastig. “Dat bedrijf moest uiteindelijk toch gewoon productie maken en dat is lastig voor onze mensen. Die hebben soms even tijd nodig. Toen heb ik het overgenomen. Wij hebben daarna onze eigen mensen ingezet. Het is allemaal een stuk duurder maar door onze manier van werken is de kwaliteit wel beter. En uiteindelijk ook je opbrengsten.”


Dat gevaar ziet hij bijvoorbeeld bij innovatiehubs. Jager: “Fantastisch, maar veel mensen gaan daar heen om een startkapitaaltje te krijgen met de boodschap 'doe wat leuks'. Je krijgt wat geld, je hebt een leuk plan, je gaat aan de slag. Nou, voordat je echt bent begonnen is de helft van het geld al op. Dan ben je eindelijk aan de slag en dan wil je dat voor de langere termijn uitbouwen. Het risico is dan dat je intussen onder de streep komt, en dan houdt het op.” Hij vindt het daarom beter als een ondernemer zelf de funding regelt voor een innovatie, zelf zijn middelen organiseert, de juiste mensen bij elkaar zoekt en klein start. “Klein beginnen is groot winnen”, vindt Jager.

Creativiteit en volharding

Slaat dat hem uit het veld? Nee, helemaal niet. Integendeel, het maakt creativiteit en volharding los. En het stimuleert juist het denken op lange termijn. Volgens Jager gebeurt het (te) vaak dat innovaties worden opgezet vanuit de beschikbaarheid van een budget vooraf. “Het ministerie van Economische Zaken heeft dan een of ander innovatiefonds en daar mag je bij intekenen. Op die manier kan het gekregen geld het startpunt worden. Maar eigenlijk moet dat niet zo zijn. Je moet eerst zeggen: Ik wil iets realiseren omdat het bijdraagt aan de organisatie-doelstellingen. Pas daarna ga je bedenken hoe je het op gaat zetten, ook financieel.” Volgens Jager ben je dan pas echt aan het bouwen vanuit de gedachte van continuïteit. Als er vervolgens geld bij komt vanuit de overheid, dan kun je je start versnellen. “Dan doe je het goed. Maar als gekregen geld je beginpunt is, dan kan je het zomaar vergeten.”

Roelf Jager innoveert met
Restore vanuit eigen kracht.

Het feit dat Restore een stichting is – en dus geen winstoogmerk heeft – maakt volgens Jager dat geld een ingewikkelde factor is als het gaat om innovatie. Een kringlooporganisatie heeft sowieso meer doelen dan alleen financiële. De organisatie wil ook een sociaal gezicht houden en voldoen aan de milieu-eisen van de gemeente. De vrachtwagens van het bedrijf rijden bijvoorbeeld nog altijd op diesel, maar financiële ruimte om ze te vervangen is er niet. Per jaar wordt een investeringsbegroting gemaakt tot een maximaal bedrag. “Als ik bijvoorbeeld een wagen vervang, kan ik dus geen nieuwe machines meer kopen voor het sorteren van textiel.”

De Restore winkels zijn wel bekend – naast de CHE zit er één –  maar de wereld erachter minder. Het bedrijf heeft drie speerpunten: mens, markt en milieu. Jager: “Bezig zijn met de sociale werkvoorziening is een van onze paradepaardjes. Het tweede is de markt, dus dat we goederen en grondstoffen uit de afvalstroom halen en verkopen. En via recycling en hergebruik dragen we bij aan het terugdringen van vervuiling en verspilling.

Roelf Jager, manager van Restore, heeft geleerd dat het beschikbaar zijn van geld bij innovaties belangrijk is, maar ook kan afleiden. “De opzet moet zijn dat je een doel hebt en dat je voor alles dat doel wil realiseren. Pas dan kun je goed gebruikmaken van middelen, zoals geld. Niet omgekeerd.”

Online magazines Regio Foodvalley

Op deze pagina vindt u online magazines van Regio Foodvalley. In deze magazines worden projecten en initiatieven van Regio Foodvalley uitgelicht.
Volledig scherm